Frans van Lamsweerde

Geheim van de Grot (1942)

Onlangs kregen wij een mapje met spulletjes, afkomstig van de familie van Frans van Lamsweerde. Frans werkte een aantal jaren voor de Toonder en Geesink. In het mapje vonden wij ondermeer foto’s van de Disney Studio, waarvoor Frans gewerkt heeft. Daarnaast een foto van de openingsscene, van de tweede aflevering van de Tom Poes tekening film geheim van de grot gemaakt in 1942. De twee tekeningen zijn schets en lijn uitwerking van achtergronden uit de film. De tekeningen zijn, zijn vrijwel zeker gemaakt door Frans, in de periode dat hij voor Toonder werkte. Deze mening wordt gedeeld door Jan_Willem de Vries
(auteur van Toonder-Animatiefilm). Jan-Willem stelt dat het gaat om zogenaamde lay-outtekeningen voor de tekenfilm. Hierin wordt de compositie van het beeld bepaalde en wordt aangegeven waar de personages zich bevinden. Daarna schildert een tekenaar de achtergrond en werkt een andere tekenaar, met assistent, de bewegende figuurtjes uit.

Frans van Lamsweerde is op 20 juni 1920 in Hatert geboren en 25 september 1969 in Los Angeles overleden. Ergens in 1940 ging hij, na te hebben rond gezworven door Europa en Amerika, werken voor Toonder en Joop Gessink. Bekent is dat hij samen met Hans G. Kresse de reclame voor Kabouter-jenever heeft ontworpen. Deze reclame van Pinneke Proost. was tot op heden het enige zichtbare bewijs dat Frans voor Toonder heeft gewerkt. Hetgeen nu aangevuld kan worden met het zichtbare feit dat Frans ook meegewerkt heeft aan de eerste tekenenfilm.

Frans van Lamsweerde vertrok in 1951 naar Amerika om te gaan werken bij de Disney
Studio’s. In de periode 1944 tot zijn vertrek, maakte hij voor het tijdschrift de Prins de avonturen van Pekky. Ook van zijn hand zijn Jop en Flop en de Toverpijl. Voor het dagblad de Gelderlander maakte Frans twee stripverhalen met als hoofdpersoon Marco. Twee afleveringen, verschenen in de periode 1947-1948, die de titels meekregen: Marco’s avonturen in de Jungle van Jena en Marco’s avonturen met de reuzen
Door de Leidse Strpshop, voor het eerste in een album werden uitgebracht.
De stripverhalen, hebben grafisch gezien veel overeenkomsten, het het werk van Marten Toonder. Ook maakte Frans reclame affiches voor Sunkist en 7-Up, kalenders en kerstkaarten. De prentbriefkaarten die hij maakte met de Vrolijke Beertjes voor de aktie “voor het kind” waren in die tijd erg populair.

In Amerika werkte Frans mee aan verschillende producties, onder meer Peter Pan. Maakte voor Disney illustraties die ondermeer gebruikt zijn de Babes in Toyland. Later tekende Frans de decors voor de sciencefiction film Island Eeart.
Frans werkte niet alleen voor Disney, maar ook voor Reader’s Digest, Cathedral Film en Golden Books. Voor Golden Books maakte hij boekjes met de karakters van de Flinstones.
In 1968 maakte Frans met zijn vrouw Joyce drie kinderenboeken met het karakter Ziggy. Dit in Amerika en Frankrijk werden uitgebracht.

Frans was een veelzijdig kunstenaar, die vele illustraties op zijn naam heeft staan maar ook vrijwerk heeft gemaakt, onder meer als schilder. Over de periode dat Frans in Nederland gewerkt heeft is weinig bekend van zijn bijdragen aan het werk van Toonder en Geesink, maar door de vondst van deze schetsen is er weer iets meer bekend.


 

Presentatie Marco’s avonturen
IMG_1470

Voor meer foto’s klik onderstaande link:
Marco!


Marco’s avonturen


Na ruim 60 jaar is het enige stripverhaal dat gemaakt is door Frans van Lamsweerde voor het eerst in boekvorm uitgebracht. Frans van Lamsweerde nam in de tweede wereld oorlog deel aan de beroemde studio van Marten Toonder. Hij werkte samen met Hans G. Kresse (tekenaar van Eric de Noorman). Voor Marten Toonder maakte hij ondermeer achtergronden voor tekenfilms. Ook werkte hij mee aan de legende van Pinneke Proost bedoeld als reclame campagne voor Kabouter-jenever. Na 1946 ging Frans van Lamsweerde zelfstandig aan de slag.

Hij maakte een serie kaarten ‘voor het kind’, illustreerde kinderboeken en tekende voor de krant ‘De Gelderlander’ de strip Marco’s avonturen in de Jungle van Jena en Marco’s avonturen met de Reuzen. Deze strip verscheen in de periode 1947-1948 en telde 112 afleveringen. Hoewel het toen gebruikelijk was dat strips uit de dagbladen in boekjes uitgebracht werden gebeurde dit niet met Marco’s avonturen, waardoor deze avonturen in de vergetelheid raakten. Frans van Lamsweerde vertrok naar Amerika en ging daar aan de slag als illustrator.

Hij werkte ondermeer voor Walt Disney Studio’s met als resultaat zijn bijdragen aan de beroemde Disney tekenfilm Peter Pan. Later heeft hij, als decorschilder, meegewerkt aan de sciencefiction film This Island Earth. Zijn naam als grafisch-vormgever werd in Amerika snel gevestigd. Frans van Lamsweerde heeft gewerkt voor Universal International, Cathedral Films, Halmark, Ideals Publishing Co. en Golden Books van Western Printing. Hij ontwierp postzegels en maakte samen met zijn echtgenoot Joyce drie kinderboeken, die ook in Engeland en Frankrijk zijn uitgegeven.

In 1968 werd in Nederland weer iets vernomen van Frans van Lamsweerde door een interview dat hij heeft gedaan voor de Nederlandse Televisie. Een jaar later overleed Frans in Los Angeles. Tot op de dag van vandaag zijn er in Amerika verzamelaars van zijn werk te vinden.

Door de korte periode dat Frans van Lamsweerde in Nederland heeft gewerkt is er weinig materiaal te vinden van hem en is de bekendheid van Frans beperkt gebleven.

Familie van Frans van Lamsweerde in Nederland ontdekte enkele jaren geleden een doos met tekeningen. Hierin bevond zich het complete verhaal van Marco, de originele tekeningen en de krantenstroken. De familie, ‘verrast’ door deze vondst, ging onderzoeken wat er mee gedaan kon worden. Op deze wijze kwam de familie terecht bij de leidse stripwinkel Mevrouw Kern. Hans Edink, eigenaar van deze winkel zag het historisch belang hiervan in.

In samenwerking met de stichting Beeld Voor Beeld werd het plan opgevat om de strip in boekvorm uit te geven, maar wel op een wijze die recht doet aan het oorspronkelijke werk.

De teksten werden opnieuw geredigeerd en de tekeningen werden gerestaureerd, daarbij was de steun van uitgeverij Panda in Den Haag onontbeerlijk voor hun technische kennis. Ook was er financiële steun noodzakelijk en daar voorzag Fintage House uit Leiden in. Door de steun en hulp van een aantal Leidse bedrijven is het uitgeven van de strip van Frans van Lamsweerde mogelijk gemaakt.

Marco’s avonturen van Frans van Lamsweerde komt uit op 20 juni 2009 en wordt uitgegeven door de Leidse Stripshop i.s.m. Stichting Beeld voor Beeld. Het album telt 120 pagina’s en word uitgebracht in twee versies. Een gebonden uitvoering en een luxe uitvoering met originele strook.

Verkrijgbaar bij alle speciaalzaken in stripboeken en bij Mevrouw Kern Breestraat 141 te Leiden.

Marco’s avonturen.

In maart brengt de Leidse Stripshop de strip Marco’s avonturen uit van Frans van Lamsweerde. De verhalen van Marco verschenen in 1947-1948 dagelijks in de Gelderlander. De krant drukte twee verhalen af met een totaal van 110 strookjes. De eerste was Marco’s avonturen in de Jungle van Jena en de tweede Marco’s Avonturen met de Reuzen. Het bleef bij de krantenpublicatie en de strip kwam nooit in boekvorm uit. Vermoedelijk schreef van Lamsweerde zelf de beide verhalen.

Frans van Lamsweerde werd in 1920 geboren. Begin jaren ’40 begon hij als tekenaar en kwam in contact met Marten Toonder. Het is bekend dat hij voor zowel Toonder als Geesink gewerkt heeft.

Voor Toonder studio werkte van Lamsweerde aan de legende van Pinneke Proost, bedoeld voor een reclame voor Kabouter-Jenever. Dit verhaal werd geschreven door Marten Toonder, maar de illustraties staan op naam van Hans G. Kresse, die deze samen maakte met Hans Kabos en van Lamsweerde. Het boekje werd wel – in 1943 – gedrukt maar nimmer verspreid. Pas in 1995 werd deze legende in een beperkte oplage uitgebracht.

In de jaren 1945 tot aan zijn vertrek uit Nederland werkte van Lamsweerde voornamelijk als illustrator. Hij maakte wenskaarten voor de “aktie voor het kind” nu bekend als de Kinderpostzegels. Maakte illustraties voor campagnes voor 7-up en Sunkist en maakte illustraties voor twee kinderboeken.

In 1947 verscheen het boek De Toverpijl en andere verhalen, uitgegeven door Ruma. De verhalen werden verteld door M. van Loggem. Het boekje bevat 6 kleurenillustraties van Van Lamsweerde. Uit dezelfde periode is het boek Sloep drijft af, uitgegeven door De Gulden Pers. De schrijver was K. van der Geest en deze uitgave bevat ook een aantal illustraties van Van Lamsweerde.

In 1950 emigreerde van Lamsweerde naar de “States” alwaar hij ging werken voor Walt Disney Studio’s. Bekent is dat van Lamsweerde achtergronden heeft getekend voor tekenfilms en “Disney” illustraties voor langspeelplaten en dergelijke. Het is vrijwel zeker dat van Lamsweerde meegewerkt heeft aan de film Peter Pan uit 1953. Ook was hij als illustrator verbonden aan de productie van de film “This island earth” uit 1955.

Als freelance tekenaar maakte van Lamsweerde illustraties voor de reeks Golden Books, hier bekend als gouden boekjes. Voor de reeks Golden Book maakte hij ondermeer illustraties voor de Hanna Barbera karakters als Hokey Wolf.

Ook illustreerde van Lamsweerde kinderboeken en soms werkte hij samen met Joyce van Lamsweerde. Het bekendste boek dat voortkwam uit deze samenwerking is Ziggy and his Music. Deze titel is ook in Engeland en Frankrijk uitgebracht. Ook zijn illustraties van van Lamsweerde te vinden op “trading cards”.

Van Lamsweerde werkte ook voor een aantal kranten in Los Angeles, maakte kalenders en kerstkaarten voor diverse uitgevers. Ook zijn er een aantal postzegels in de USA van zijn hand. In september 1969 overleed Frans van Lamsweerde.

Marco’s avonturen komen begin dit jaar uit.

De Leidse Stripshop geeft het boek uit i.s.m. de stichting Beeld Voor Beeld. Beide avonturen van Marco worden opgenomen in deze uitgave met een geactualiseerde nieuwe tekst.

Voor de stripstroken is gebruik gemaakt van de originele tekeningen van deze strip die opnieuw zijn gescand. Drs. Nicolaas A.W. van Lamsweerde (neef van Frans) zal het boek voorzien van een inleiding.

  • Frans van Lamsweerde: Marco’s avonturen, prijs 9,95.
  • Isbn: 978-90-75737-15-8

Tevens verschijnt er een luxe uitvoering met daarbij toegevoegd een originele strook van de Marco-strip. De oplage van deze uitgave is 100 exemplaren. Prijs 99,95.

Isbn 978-90-75737-14-1